Aangifte van arbeidsongevallen
Alle arbeidsongevallen moeten aangegeven worden aan de arbeidsongevallenverzekeraar. De verplichting gaat terug op de arbeidsongevallenwet (10 april 1971, BS 24 april 1971). Het doel van deze verplichting is het vergoeden van het slachtoffer (schadeloosstelling). De wetgeving omschrijft een arbeidsongeval als elk ongeval dat een werknemer tijdens en door het feit van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst overkomt en dat een letsel veroorzaakt (arbeidsongevallenwet, art. 7).
Uit de definitie van een arbeidsongeval blijkt dat elk ongeval dat letsel veroorzaakt een arbeidsongeval is. Er moet dus niet noodzakelijkerwijze een arbeidsongeschiktheid zijn. Ook een ongeval waarbij een slachtoffer aan het werk blijft, is een arbeidsongeval.
Uitzondering: lichte ongevallen
Voor de aangifte van lichte ongevallen is er echter een uitzondering. Deze uitzondering gaat terug op een wijziging uit 2014 waarbij het uitvoeringsbesluit van de arbeidsongevallenwet dat de praktische modaliteiten voor de aangifte regelt, werd aangepast (KB van 19 maart 2014 tot wijziging van het Koninklijk besluit van 12 maart 2003 tot vaststelling van de wijze en van de termijn van aangifte van een arbeidsongeval).
Wat is een licht ongeval?
Een licht ongeval wordt omschreven als een arbeidsongeval
- zonder arbeidsongeschiktheid of loonverlies voor het slachtoffer;
- met enkel eerste hulp verzorging op de plaats van uitvoering van de arbeidsovereenkomst.
Bij dergelijke ongevallen kan de werknemer dus aan het werk blijven (geen arbeidsongeschiktheid of loonverlies) na eventuele eerste zorgen, doorgaans door de ehbo-er van het bedrijf zelf.
De plaats van uitvoering van de arbeidsovereenkomst is een ruim begrip. Het gaat niet enkel over de bedrijfsgebouwen of -terreinen maar het kan ook gaan over een werf, een parking of de openbare weg.
Wat zijn de voorwaarden?
Dergelijke lichte ongevallen moeten niet aangegeven worden aan de verzekeraar indien volgende voorwaarden gerespecteerd worden:
- het licht ongeval moet geregistreerd worden in het eerstehulpdossier van het bedrijf of organisatie;
- bij verergering van het ongeval moet het ongeval alsnog aangegeven worden aan de verzekeraar, binnen de acht kalenderdagen na informatie over verergering.
Eerstehulpdossier?
Met eerstehulpdossier wordt het register bedoeld waarin de eerstehulpverleners elke interventie noteren. Het bijhouden van zo'n register is verplicht op basis van art. I.5-6 van de codex welzijn op het werk.
Het is belangrijk dat de gegevens van alle eerste zorgen nauwkeurig en volledig genoteerd worden. Deze gegevens zijn immers noodzakelijk bij een eventuele verergering. In dat geval moet het arbeidsongeval alsnog aangegeven worden en zijn deze elementen nodig voor het onderbouwen van de aangifte.
Wat moet vermeld worden in het eerstehulp-register?
De ehbo-er noteert volgende elementen in het register:
- naam van de hulpverlener
- naam van het slachtoffer
- plaats, datum, uur, beschrijving en omstandigheden van het ongeval of het onwel worden
- aard, datum en uur van de interventie
- identiteit van eventuele getuigen
Wat als lichte ongevallen niet geregistreerd worden?
De aangiftevrijstelling geldt enkel als het ongeval correct geregistreerd wordt. Dus als dit niet het geval is dan geldt de algemene verplichting: het ongeval moet aangegeven worden bij de verzekeraar, binnen de acht kalenderdagen.
Ook in het jaarverslag
De gegevens over arbeidsongevallen vormen rubriek II van het jaarverslag dat opgemaakt moet worden door de interne dienst. Punt 2 van deze rubriek vraagt om de arbeidsongevallen te vermelden volgens de ernst van het ongeval m.n.
- blijvende ongeschiktheid
- tijdelijke ongeschiktheid
- lichte ongevallen
Aangezien lichte ongevallen geen arbeidsongeschiktheid met zich meebrengen, worden ze niet meegenomen bij de berekening van de frequentie- en ernstgraden.
Ook oorzaken onderzoeken
Het bijhouden van lichte ongevallen in het eerstehulpregister en in het jaarverslag, draagt ook bij tot een goede opvolging om zo gelijkaardige ongevallen in de toekomst te voorkomen. De codex welzijn op het werk legt immers de verplichting op om elk ongeval en incident dat zich op het werk voordoet te onderzoeken. De verplichting ligt bij de hiërarchische lijn (codex, art. I.2-11 2°). Maar ook de preventieadviseur krijgt deze taak toegewezen. In het kader van het dynamisch risicobeersingssysteem moet hij onderzoeken naar arbeidsongevallen en incidenten uitvoeren (Codex, art. II.1-6, §1, 1°, d).