Wat is epilepsie?
Epilepsie is een neurologische aandoening die gekenmerkt wordt door epileptische aanvallen. De aanvallen zijn het resultaat van een plotselinge, abnormale elektrische activiteit in de hersenen. Verschillende symptomen zijn mogelijk, afhankelijk van het getroffen deel van de hersenen. Epilepsie heeft dus veel gezichten: het manifesteert zich niet bij iedereen op dezelfde manier en de impact ervan op het individu kan sterk variëren.
Voorkomen
De incidentie van epilepsie varieert, volgens een recente meta-analyse, van 45 per 100.000 mensen per jaar in hoogontwikkelde landen tot 82 per 100.000 mensen per jaar in ontwikkelingslanden. De prevalentie van epilepsie wordt geschat op ongeveer 50 miljoen mensen. Dat maakt het een van de meest voorkomende neurologische aandoeningen ter wereld. Er wordt geschat dat vier tot tien mensen op de duizend leven met actieve epilepsie, wat betekent dat ze recente aanvallen hebben gehad of medicatie nemen om aanvallen te voorkomen. De prevalentie hangt af van de regio, toegang tot gezondheidszorg, en diagnostische criteria.
Misverstanden
Een veelvoorkomend misverstand is dat epilepsie altijd resulteert in dramatische, fysiek zichtbare aanvallen. Epileptische aanvallen kunnen echter subtiel zijn (bv. kortstondige afwezigheid (absences) of kleine, minder opvallende spiertrekkingen). Ook wordt vaak gedacht dat mensen met epilepsie beperkt zijn in hun mogelijkheden om te werken of in het dagelijkse leven. Met de juiste behandeling en aanpassingen kunnen ze dikwijls een volledig en actief leven leiden.
Types epilepsie en werkcapaciteit
Epilepsie wordt vaak ingedeeld in twee hoofdcategorieën: gegeneraliseerde epilepsie, waarbij de hele hersenen betrokken zijn, en focale epilepsie, waarbij de aanvallen beginnen in een specifiek deel van de hersenen. De impact op de werkcapaciteit hangt af van het type epilepsie, de frequentie en ernst van de aanvallen, en de specifieke eisen van de werkplek.
Gegeneraliseerde epilepsie kan leiden tot aanvallen die het bewustzijn beïnvloeden. Dat houdt risico's in bij werkzaamheden die constante alertheid vereisen of bij de bediening van machines.
Focale epilepsie heeft vaak minder invloed op het bewustzijn, maar kan specifieke lichamelijke functies aantasten, afhankelijk van het betrokken hersengebied. Dat kan de uitvoering van precieze of fysiek veeleisende taken beïnvloeden.
Met gepersonaliseerde aanpassingen op de werkplek, zoals flexibele werkschema's, veiligheidsmaatregelen en een open dialoog over de aandoening, kunnen de meeste personen met epilepsie succesvol en veilig werken. Sensibilisering rond epilepsie op de werkplek helpt om misverstanden weg te nemen en te zorgen voor een ondersteunende omgeving voor alle werknemers.
Epilepsie melden?
Het is een persoonlijke beslissing om een aandoening als epilepsie al dan niet te melden aan de werkgever. Die beslissing is afhankelijk van verschillende factoren, waaronder de aard van het werk, de ernst en frequentie van de aanvallen, en de vraag of aanpassingen of ondersteuning op de werkplek nodig zijn om veilig te kunnen werken.
In sommige situaties is het nuttig om de aandoening te melden aan de werkgever, omdat die dan redelijke aanpassingen kan doorvoeren om een veiligere werkomgeving te creëren. Het is echter belangrijk om de privacywetgeving en het beleid van de organisatie rond gezondheidsinformatie te overwegen.
Zeker bij een veiligheidsfunctie of rijgeschiktheid groep 2 is een voorafgaande gezondheidsbeoordeling door de preventieadviseur-arbeidsarts nodig waarbij ook de impact van epilepsie voor het uitoefenen van de functie beoordeeld wordt. Hij behandelt dergelijke informatie met de nodige discretie en respect voor het beroepsgeheim.
