Ongeval op vakantie
De journalist, hoofdredacteur van een maandblad over motorfietsen, maakte samen met enkele familieleden en vrienden een rondrit met de motor. Hij besloot om tijdens zijn vakantie een reportage te maken voor het tijdschrift waarvoor hij werkt. Op de tweede dag raakte hij betrokken bij een zwaar motorongeluk en hij moest meer dan acht maanden aan revalideren.
Afwijzing door werkgever en verzekeraar
De werkgever was van mening dat er geen sprake was van een
arbeidsongeval: het ongeval had zich buiten de werkuren, op vakantie en tijdens een weekend voorgedaan. De verzekeraar gaf de werkgever gelijk. De arbeidsrechtbank volgde dit standpunt echter niet en oordeelde dat het wel degelijk om een arbeidsongeval ging. De verzekeraar tekende beroep aan tegen deze beslissing.
In het kader van de uitvoering van het werk?
De zaak kwam voor de arbeidsrechtbank van Luik (arrest van 10 september 2018), die de volgende cruciale vraag moest beantwoorden: was het motorongeval van de journalist gebeurd tijdens de uitvoering van de arbeidsovereenkomst?
De werkgever bevestigde dat hij de journalist niet gevraagd had een reportage te maken en dat hij niet tussenbeide was gekomen in de kosten (brandstof, maaltijden, overnachting, ...). De rechtbank oordeelde echter dat het gezag van de werkgever kan worden ingeroepen zolang de persoonlijke vrijheid van de werknemer beperkt wordt. Dat gezag kan virtueel worden uitgeoefend (het volstaat dat dit mogelijk is). Het is niet omdat het ongeval plaatsvond tijdens een wettelijke afwezigheidsperiode (verlof) dat het niet plaatsvond tijdens de uitvoering van het arbeidscontract.
Voor de rechtbank was het dus mogelijk dat het ongeval plaatsvond in het kader van de uitvoering van het werk. De rechter stelde dat de betrokken journalist een grote onafhankelijkheid genoot en dat zijn leidinggevende niet op de hoogte was van zijn dagelijkse activiteiten. De rechtbank benadrukte dat ondergeschiktheid een voorrecht van de werkgever is. Dat voorrecht kan ad hoc worden uitgeoefend. In het bedrijf mogen de werknemers immers de ervaringen die ze opdoen tijdens rondritten of reizen met de motor in het buitenland, verwerken in reportages.
De betrokken journalist had verschillende collega's en reisgenoten verteld over zijn voornemen. Gelet op de financiële moeilijkheden waarin het bedrijf – dat later failliet werd verklaard – op dat ogenblik verkeerde, besloot de journalist om zelf in te staan voor zijn persoonlijke uitgaven, aangezien het een ‘gemengde’ reis was (sommige uitgaven werden ten laste genomen door de constructeurs van de gebruikte motorfietsen).
Volledige bewegingsvrijheid?
Volgens de rechtbank beschikte de journalist niet over zijn volledige bewegingsvrijheid. Zijn aandacht ging vooral uit naar het maken van een professionele reportage (routes, foto’s, opnames, HD-camera, notities, …).
Conclusie: arbeidsongeval
Ongevallen die tijdens een verlofperiode gebeuren, moeten worden beoordeeld in het licht van deze elementen (uitvoering van de arbeidsovereenkomst, beperkte bewegingsvrijheid).
De rechtbank besloot dan ook dat het hier inderdaad een ongeval betrof dat zich tijdens de uitvoering van de arbeidsovereenkomst had voorgedaan.
