Wettelijk kader
Het koninklijk besluit van 31 januari 2024 (BS 7 februari 2024) wijzigt het koninklijk besluit van 28 maart 1969 houdende vaststelling van de lijst van beroepsziekten die aanleiding geven tot schadeloosstelling en tot vaststelling van de criteria waaraan de blootstelling aan het beroepsrisico voor sommige van deze ziekten moet voldoen. De lijst wordt uitgebreid met een nieuwe code (1.610) en in de bijlage werden blootstellingscriteria gedefinieerd voor deze code.
Natuurlijke uv-straling
Code 1.610 verwijst naar ‘multipele actinische keratosen veroorzaakt door professionele blootstelling aan natuurlijke ultraviolette straling en ontstaan tijdens de blootstelling aan het beroepsrisico, en spinocellulair carcinoom (plaveiselcelcarcinoom) van de huid veroorzaakt door professionele blootstelling aan natuurlijke ultraviolette straling en ontstaan uit voormelde multipele actinische keratosen’.
Actinische keratose is een huidaandoening die ontstaat door veelvuldige blootstelling aan de uv-straling van de zon. De aandoening is een mogelijk voorstadium van huidkanker, met name spinocellulair carcinoom, ook bekend als plaveiselcelcarcinoom. Bij multipele actinische keratosen is er sprake van meerdere huidafwijkingen.
Voorwaarden
De toevoeging van code 1.610 is gebonden aan een aantal voorwaarden. De blootstellingscriteria zijn bepaald in de bijlage van het KB. Er worden twee cumulatieve voorwaarden opgelegd. De eerste voorwaarde beperkt de code tot een professioneel risico bij een aantal beroepen die gepaard gaan met veelvuldig buiten werken (zie kader). Het professioneel risico houdt in dat er gedurende de loopbaan in totaal minimum 20.000 uren blootstelling is aan de zon. Berekend op basis van 8u werkdagen tussen mei en september komt dit ongeveer neer op 25 jaar ervaring in een buitenberoep.
De tweede voorwaarde stelt dat het moet gaan over “minstens zes actinische keratosen op eenzelfde aan de zon blootgestelde huidzone op het ogenblik van de diagnose of bij de aanvraag bij Fedris”.
Beroepen die in aanmerking komen (code 1.610) a. landbouwer, boom- en fruitteler b. hovenier, tuinbouwer c. houthakker, werknemer in bos-en natuurbeheer d. bemanningslid van vissersvaartuigen e. werknemers van wegenbouw f. dakdekkers g. monteurs staalbouw h. bouwvakkers, voor zover de activiteiten hoofdzakelijk buiten worden uitgevoerd |
Schadeloosstelling op basis van het lijstsysteem
Door de invoeging van deze code wordt het voor de aangehaalde beroepscategorieën eenvoudiger om een erkenning als beroepsziekte te bekomen voor werkgerelateerde huidkanker door blootstelling aan de zon. Bij een ziekte die op de lijst staat, is er immers een wettelijk vermoeden van causaliteit als de werknemer lijdt aan de aandoening én bij blootstelling aan de risicofactor. Hij/zij hoeft het oorzakelijk verband dus niet meer aan te tonen zoals bij een eventuele werkgerelateerde ziekte die niet op de lijst staat (open systeem).
Beroepsmatige blootstelling aan natuurlijke uv-straling
Studies hebben reeds gewezen op het oorzakelijke verband tussen huidkanker en beroepsmatige blootstelling. Blootstelling aan natuurlijke uv-straling is bovendien een veel voorkomende risicofactor voor werkgerelateerde kanker. Bij een enquête uitgevoerd door EU-OSHA stond deze risicofactor zelfs op de eerste plaats. Dat betekent niet dat de ziekte algemeen erkend wordt als beroepsziekte. De ziekte staat niet op de Europese lijst en ook in heel wat lidstaten is het geen erkende beroepsziekte. Toch zijn er steeds (meer) landen die de ziekte wel erkennen. In Duitsland is dat bijvoorbeeld al het geval sinds 2015. Huidkanker door beroepsmatige blootstelling aan de zon staat er ondertussen op de tweede plaats van de meest voorkomende erkende beroepsziekten.
Bronnen/Meer info
- Fedris erkent 2 nieuwe huidaandoeningen
- Koninklijk besluit van 31 januari 2024 tot wijziging van het koninklijk besluit van 28 maart 1969 houdende vaststelling van de lijst van beroepsziekten die aanleiding geven tot schadeloosstelling en tot vaststelling van de criteria waaraan de blootstelling aan het beroepsrisico voor sommige van deze ziekten moet voldoen (BS 7 februari 2024)
- The effect of occupational exposure to solar ultraviolet radiation on malignant skin melanoma and non- melanoma skin cancer: a systematic review and meta-analysis from the WHO/ILO Joint Estimates of the Work-related Burden of Disease and Injury. Geneva: World Health Organization, 2021.
- John, S. M., Garbe, C., French, L. E., Takala, J., Yared, W., Cardone, A., ... & Stratigos, A. (2021). Improved protection of outdoor workers from solar ultraviolet radiation: position statement. Journal of the European Academy of Dermatology and Venereology, 35(6), 1278-1284.