Mag een preventieadviseur of vertrouwenspersoon zich kandidaat stellen voor het comité?

Een van de voorwaarden om zich verkiesbaar te stellen in de sociale verkiezingen bepaalt dat deze werknemers op de dag van de verkiezingen (Y) geen deel mogen uitmaken van het leidinggevend personeel en ook geen preventieadviseur of vertrouwenspersoon mag zijn (wet welzijn, art. 57).

De preventieadviseur kan zich dus niet kandidaat stellen als werknemersvertegenwoordiger voor het comité of voor de ondernemingsraad. Het gaat hier over alle preventieadviseurs van de interne dienst, met inbegrip van de interne arbeidsarts. Hij/zij kan ook niet aangewezen worden als vertegenwoordiger voor de werkgever in deze overlegorganen. Het principe is dat een preventieadviseur onafhankelijk moet kunnen handelen. Er is echter één uitzondering: een preventieadviseur die werkt voor een externe dienst en niet de taak van preventieadviseur uitoefent binnen zijn eigen organisatie, kan zich wél kandidaat stellen voor het comité van de externe dienst in kwestie. Hij wordt dan beschouwd als een gewone werknemer en niet als preventieadviseur.

Ook een vertrouwenspersoon mag zich geen kandidaat stellen voor het comité. Als de vertrouwenspersoon tussenkomt in de overlegorganen om de werkgever of de werknemers te vertegenwoordigen, kan zijn/haar onafhankelijkheid in het gedrang komen. Deze situatie kan het vertrouwen ondermijnen dat werknemers in de vertrouwenspersoon moeten kunnen stellen om een beroep op hem of haar te durven doen en zich vrij te uiten. Bovendien kan de vertrouwenspersoon zelf in een persoonlijk loyaliteitsconflict terechtkomen. Als een vertrouwenspersoon zich kandidaat stelt voor de sociale verkiezingen, dan moet hij/zij de rol van vertrouwenspersoon opgeven.

De preventieadviseur(s) en de vertrouwenspersoon kunnen dus niet deelnemen aan comitévergaderingen of vergaderingen van de ondernemingsraad als vertegenwoordiger van de werknemers of de werkgever, wel als deskundigen. De interne dienst heeft bovendien de verplichting om het secretariaat van het comité PBW te verzorgen. De preventieadviseur (hoofd van de interne dienst) kan zelf het secretariaat op zich nemen of dit toevertrouwen aan een medewerker (Codex, art. II.7-23).