Wettelijk kader
Verordening (EU) 2023/1230 van 14 juni 2023 vervangt de machinerichtlijn 2006/42/EG vanaf 20 januari 2027. In tegenstelling met een richtlijn die in nationale wetgeving moet omgezet worden, is een verordening onmiddellijk van kracht in de EU-lidstaten. Door te kiezen voor een verordening wordt de coherente toepassing van de regelgeving bevorderd.
Bovendien geeft dit de EU commissie de mogelijkheid om gedelegeerde verordeningen uit te vaardigen en op die manier technische aanpassingen te doen (bv. aan de lijst met ‘hoogrisicomachines’), zodat de machineverordening beter aangepast blijft aan de economische context.
In vergelijking met de machinerichtlijn is de machineverordening beter aangepast aan nieuwe technologieën zoals AI, robotisering en nieuwe risico’s zoals cybersecurity. Ook zijn de bepalingen verduidelijkt en beter gestructureerd.
Machines
De verordening is van toepassing op machines. Een machine is een samenstel, voorzien van of bestemd om te worden voorzien van een aandrijfsysteem – maar niet op basis van rechtstreeks gebruikte menselijke of dierlijke spierkracht –, van onderling verbonden onderdelen of componenten waarvan er ten minste één kan bewegen, en die samengevoegd worden voor een bepaalde toepassing. Naast machines is de verordening ook van toepassing op verwante producten, m.n.
- verwisselbare uitrustingsstukken;
- veiligheidscomponenten;
- hijs- of hefgereedschappen;
- kettingen, kabels en banden;
- verwijderbare mechanische overbrengingsinrichtingen.
Ook niet-voltooide machines vallen onder het toepassingsgebied. Een aantal ‘machines’ vallen niet onder het toepassingsgebied zoals motorvoertuigen, legermaterieel of machines voor attractieparken. Het toepassingsgebied van de machineverordening is vergelijkbaar met het toepassingsgebied van de oude machinerichtlijn.
