Codex brengt KB's samen
De benaming Codex welzijn op het werk was reeds verscheidene jaren in gebruik om de KB's aan te duiden die uitgevaardigd zijn op basis van de wet welzijn. Het ging echter om een officieuze verwijzing naar een bundeling van besluiten. Het wetboek op zich bestond niet. Het kader voor het wetboek met titels en hoofdstukken was wel beschreven in een omzendbrief (28 september 1993, BS 5 oktober 1993). Daardoor was het ook in het verleden al mogelijk om elk nieuw KB een plaats te geven in de 'Codex'. Maar, het bleef een losse verzameling van besluiten zonder een coherente nummering en verwijzingen. Een verwijzing naar een artikel uit een KB van de Codex kon enkel door te verwijzen naar het KB en het desbetreffende artikel.
Coördinatie
Op 27 april 2017 verschenen 10 koninklijke besluiten. Elk KB vaardigt een boek uit van de gecoördineerde Codex. Door de teksten nu ook officieel samen te brengen in de Codex kan er verwezen worden door gebruik te maken van de Codex nummering.
Beperkte inhoudelijke aanpassingen
De Codex is een coördinatie van bestaande wetgeving. De meest in het oog springende aanpassingen hebben te maken met de indeling en hernummering. Toch zijn er ook een aantal inhoudelijke aanpassingen, voornamelijk om de leesbaarheid te bevorderen en waar mogelijk te vereenvoudigen. De belangrijkste vernieuwing bestaat er in dat de concepten die gebruikt worden in de regelgeving eenduidig worden gedefinieerd, zodat de gebruikte terminologie doorheen de hele codex dezelfde is. Er zijn bijvoorbeeld omschrijvingen toegevoegd voor de begrippen gevaar, risico, risicoanalyse.
Tabel - de 10 boeken van de Codex Welzijn op het werk
| Boek I - Algemene beginselen |
| Boek II - Organisatorische structuren en sociaal overleg |
| Boek III - Arbeidsplaatsen |
| Boek IV - Arbeidsmiddelen |
| Boek V - Omgevingsfactoren en fysische agentia |
| Boek VI - Chemische, kankerverwekkende en mutagene agentia |
| Boek VII - Biologische agentia |
| Boek VIII - Ergonomische belasting |
| Boek IX - Collectieve bescherming en individuele uitrusting |
| Boek X - Werkorganisatie en bijzondere werknemerscategorieën |
Indeling
Voor de coördinatie van de codex teksten is een extra niveau toegevoegd aan de Codex en de hoofdstructuur aangepast. De gecoördineerde Codex bestaat uit 10 boeken ingedeeld in titels, hoofdstukken, afdelingen. De oude, officieuze, codex telde 8 titels. De logica van de indeling werd wel behouden. Na de algemene beginselen van de welzijnsreglementering wordt aandacht besteed aan de interne en externe preventiediensten die door hun expertise het welzijnsbeleid in de ondernemingen ondersteunen, en aan het sociaal overleg. De volgende boeken behandelen de verschillende thematische onderwerpen met name: arbeidsplaatsen, arbeidsmiddelen, fysische, chemische en biologische agentia, ergonomie en collectieve en persoonlijke beschermingsmiddelen. Het laatste boek spitst zich toe op specifieke werknemerscategorieën, zoals jongeren en zwangere werkneemsters en specifieke werksituaties, zoals uitzendarbeid (zie tabel).
Indeling en nummering
Elk artikel krijgt een nummer volgens de indeling van de Codex. Het eerste cijfer (een Romeins cijfer) verwijst naar het boek waartoe het artikel behoort. Het tweede (Arabisch) cijfer verwijst naar de titel van het boek waaronder het artikel valt, en na een horizontale streep volgt dan per titel een doorlopende nummering. Zo verwijst artikel III.2-4 naar artikel 4 van titel 2 van boek III. De bijlagen worden gelijkaardig genummerd.
De opbouw van de Codex maakt het ook mogelijk om later gemakkelijker wijzigingen aan te brengen, bijvoorbeeld omwille van nieuwe risico's, nieuwe preventietechnieken of beleidsaanpassingen.
Overgang
De gecoördineerde Codex is in werking getreden 10 dagen na verschijning in het Belgisch staatsblad, met name op 12 juni 2017. Op die datum werden ook alle oude Codex-besluiten opgeheven. De verwijzingen naar de oude Codex-besluiten bleven nog geldig tot hun aanpassing en maximaal gedurende een termijn van twee jaar tot 12 juni 2019.
