Rol bedrijfsverpleegkundigen
In de visienota van Co-Prev, de sectororganisatie van de externe diensten, wordt gepleit voor een uitbreiding van de rol en het takenpakket van de bedrijfsverpleegkundigen. Co-Prev schuift die oplossing naar voren om – gezien het tekort aan arbeidsartsen – de continuïteit van een gedegen gezondheidstoezicht te waarborgen. Het tekort aan arbeidsartsen is niet nieuw en in 2019 werden al aanpassingen doorgevoerd aan het gezondheidstoezicht met een hervorming van de periodiciteit van het gezondheidstoezicht. Daarbij is er gekozen om de frequentie van de gezondheidsbeoordelingen (medische onderzoeken door de arbeidsarts) te verlagen en af te wisselen met medische handelingen, zoals technische onderzoeken of medische vragenlijsten. Die medische handelingen kunnen uitgevoerd worden door bedrijfsverpleegkundigen onder verantwoordelijkheid van de arbeidsarts.
Vaststellingen Hoge Raad
De Hoge Raad heeft de visienota van Co-Prev uitgebreid besproken en ook hoorzittingen georganiseerd met onder meer medisch directeurs van de externe diensten. In het advies komen verschillende aspecten aan bod. Een van die aspecten is de manier waarop medische handelingen in de praktijk verlopen.
Zo stelt de Hoge Raad vast dat:
- de medische vragenlijsten onduidelijk en vaag zijn (wat moet precies worden verstaan onder bijvoorbeeld ‘soms’, ‘vaak’, ‘neutraal’, ‘ontevreden’, ‘zeer ontevreden’?).
- er geen eenduidig protocol is om aan te geven wanneer precies de verpleegkundige na het uitvoeren van een medische handeling een werknemer moet doorverwijzen naar de arbeidsarts.
- het gebruik van medische vragenlijsten niet door elke externe dienst als positief wordt ervaren. Sommigen vinden de vragenlijst te lang, sommigen melden dat de werknemers niet altijd meewerken omdat ze een praatje met de verpleegkundige en het overlopen van de vragen als tijdverlies ervaren.
- het nut van de vragenlijst deels afhangt van het doelpubliek. Het is belangrijk dat de vragen goed begrepen worden en dat de taal geen obstakel vormt.
- de externe diensten niet hebben kunnen aantonen dat de medische handelingen voldoende efficiënt en effectief zijn om in de toekomst eventueel als belangrijkste (of enige) follow-up van de werknemer te fungeren.
Aanbevelingen
Op basis van die vaststellingen formuleerde de Hoge Raad volgende aanbevelingen:
- uitwerken van een duidelijk, door alle externe diensten gedragen en wetenschappelijk onderbouwd protocol voor doorverwijzing naar de arbeidsarts
- de medisch-technische handeling (bv. een bloed- of urinetest) op een tijdstip organiseren waarop deze vanuit medisch oogpunt het meest zinvol is
- ervoor zorgen dat medische vragenlijsten steeds helder geformuleerd zijn zonder complexe en overbodige vragen. Oplossingen voor digitale obstakels of taalproblemen zijn nodig.
- nagaan of bepaalde medische vragenlijsten kunnen worden veralgemeend naar alle werknemers om te peilen naar eventuele mentale of fysieke gezondheidsproblemen
- nagaan of er na het invullen van een medische vragenlijst in sommige gevallen niet beter een doorverwijzing gebeurt naar een andere preventieadviseur (bv. preventieadviseur psychosociale aspecten of ergonomie) dan naar een arbeidsarts
- nagaan welke medische vragenlijsten die in de codex worden voorgeschreven voor het opvolgen van bepaalde risico’s, wel degelijk een meerwaarde vormen voor de opvolging van de gezondheid van de werknemer
- meer aandacht besteden aan de kwaliteit en de reproduceerbaarheid van de resultaten
Bron/meer info: Hoge Raad pbw Advies nr. 269 van 2 juli 2024 over het voorstel van CO-PREV omtrent de professionalisering en de uitbreiding van het takenpakket en de bevoegdheid van de bedrijfsverpleegkundigen (D272)
