delenInrichting van de stuurpost
Jean-Luc Clément, algemeen afgevaardigde voor de Veiligheid bij de Maatschappij voor het Intercommunaal Vervoer te Brussel (MIVB)
Opdracht
De oude trams dateren uit de jaren 1970 (type PCC, serie 7000). Ze zullen binnen 5 à 10 jaar verdwijnen. Aangezien de bestuurders klachten hadden over de stoel in deze rijtuigen besloot de Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk van de MIVB dit probleem te laten onderzoeken door een gespecialiseerde externe partner. De opdracht bestond uit:
- het stellen van een objectieve, precieze diagnose van de klachten in verband met de ergonomie van de bestuurdersstoel;
- het voorstellen van een of meerdere oplossingen die ‘aanvaardbaar’ zijn op het vlak van de kosten, de termijn en de uitvoeringsmogelijkheden, en dit na overleg met de diverse verantwoordelijken en rekening houdend met de gedane vaststellingen, de beperkte levensduur van de rijtuigen en de relatief krappe stuurpost.
Diagnose
Een vergelijking van de metingen die werden verricht in verschillende stuurposten met de lichaamsmaten van de ‘gemiddelde Belg’ leidde vooral tot de vaststelling dat de hoek tussen de rugleuning en de zitting te klein is (95°), dat de zitting te diep is (47 cm) en dat er een lendensteun ontbreekt.
Participatieve aanpak
Er werden representatieve werkgroepen samengesteld met trambestuurders voor het verzamelen van de klachten. Deze participatieve aanpak bevestigde de problemen die tijdens de diagnose waren vastgesteld. Ook bleek dat een deel van groep niet wist dat de stoel kon worden afgesteld of geen gebruik maakte van deze mogelijkheid.
Voorstel, uitwerking en test van een prototype
De externe partner deed, conform het akkoord, een simpel, relatief goedkoop, eenvoudig te implementeren voorstel, dat de bestaande situatie verbetert zonder aan de stuurpost zelf te moeten raken. Het ging erom de rugleuning aan te passen, zodat de diepte van de zitting werd verminderd (40 cm), en de hoek tussen de rugleuning en de zitting werd vergroot (105°). Deze aanpassingen maakten het meteen mogelijk om ook de lendensteun te versterken.
Er werden twee prototypes gebouwd en uitgetest door verschillende bestuurders. Na de tests kregen de bestuurders een vragenlijst die ze individueel moesten invullen. Deze enquête wees op een grote tevredenheid over de nieuwe bestuurdersstoel, met een score van meer dan 90%.
Uitvoering
Na budgettering en planning van de werken zullen alle bestuurdersstoelen van de gelede trams type 7900 (drie rijtuigen) – waarvan de levensduur nog aanzienlijk is – worden vervangen door stoelen conform aan het prototype. De oudere types 7000 (één rijtuig) en 7700 (twee rijtuigen) zullen zeer binnenkort uit dienst worden genomen.
Eenvoudige ingrepen helpen
Dit project toont aan dat een wetenschappelijke en participatieve analyse goede resultaten oplevert. Het is niet altijd nodig om de hele werkpost in vraag te stellen, soms volstaan ‘eenvoudige’ kleine aanpassingen om de situatie te optimaliseren en de arbeidsomstandigheden van de bestuurders te verbeteren.
Opdracht
De oude trams dateren uit de jaren 1970 (type PCC, serie 7000). Ze zullen binnen 5 à 10 jaar verdwijnen. Aangezien de bestuurders klachten hadden over de stoel in deze rijtuigen besloot de Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk van de MIVB dit probleem te laten onderzoeken door een gespecialiseerde externe partner. De opdracht bestond uit:
- het stellen van een objectieve, precieze diagnose van de klachten in verband met de ergonomie van de bestuurdersstoel;
- het voorstellen van een of meerdere oplossingen die ‘aanvaardbaar’ zijn op het vlak van de kosten, de termijn en de uitvoeringsmogelijkheden, en dit na overleg met de diverse verantwoordelijken en rekening houdend met de gedane vaststellingen, de beperkte levensduur van de rijtuigen en de relatief krappe stuurpost.
Diagnose
Een vergelijking van de metingen die werden verricht in verschillende stuurposten met de lichaamsmaten van de ‘gemiddelde Belg’ leidde vooral tot de vaststelling dat de hoek tussen de rugleuning en de zitting te klein is (95°), dat de zitting te diep is (47 cm) en dat er een lendensteun ontbreekt.
Participatieve aanpak
Er werden representatieve werkgroepen samengesteld met trambestuurders voor het verzamelen van de klachten. Deze participatieve aanpak bevestigde de problemen die tijdens de diagnose waren vastgesteld. Ook bleek dat een deel van groep niet wist dat de stoel kon worden afgesteld of geen gebruik maakte van deze mogelijkheid.
Voorstel, uitwerking en test van een prototype
De externe partner deed, conform het akkoord, een simpel, relatief goedkoop, eenvoudig te implementeren voorstel, dat de bestaande situatie verbetert zonder aan de stuurpost zelf te moeten raken. Het ging erom de rugleuning aan te passen, zodat de diepte van de zitting werd verminderd (40 cm), en de hoek tussen de rugleuning en de zitting werd vergroot (105°). Deze aanpassingen maakten het meteen mogelijk om ook de lendensteun te versterken.
Er werden twee prototypes gebouwd en uitgetest door verschillende bestuurders. Na de tests kregen de bestuurders een vragenlijst die ze individueel moesten invullen. Deze enquête wees op een grote tevredenheid over de nieuwe bestuurdersstoel, met een score van meer dan 90%.
Uitvoering
Na budgettering en planning van de werken zullen alle bestuurdersstoelen van de gelede trams type 7900 (drie rijtuigen) – waarvan de levensduur nog aanzienlijk is – worden vervangen door stoelen conform aan het prototype. De oudere types 7000 (één rijtuig) en 7700 (twee rijtuigen) zullen zeer binnenkort uit dienst worden genomen.
Eenvoudige ingrepen helpen
Dit project toont aan dat een wetenschappelijke en participatieve analyse goede resultaten oplevert. Het is niet altijd nodig om de hele werkpost in vraag te stellen, soms volstaan ‘eenvoudige’ kleine aanpassingen om de situatie te optimaliseren en de arbeidsomstandigheden van de bestuurders te verbeteren.
