Prevent.be

Wettelijk kader
De gevaren van pesticiden voor de mens en het milieu zijn al langer bekend. De Europese Commissie publiceerde daarom in 2006 de “Thematische strategie voor een duurzaam gebruik van pesticiden”. In dat document wordt een strategie uiteengezet om de schadelijke invloed van pesticiden op de mens en het milieu zoveel mogelijk in te perken. Deze strategie werd in 2009 geconcretiseerd in de Richtlijn 2009/128/EG van 21 oktober 2009 tot vaststelling van een kader voor communautaire actie ter verwezenlijking van een duurzaam gebruik van pesticiden (PB 24 november 2009).
Het begrip "pesticiden" omvat zowel de gewasbeschermingsmiddelen (gebruikt om planten en plantaardige producten tegen schadelijke organismen te beschermen) als de biociden (gebruikt om voor de bestrijding van organismen die schadelijk zijn voor de gezondheid van mens of dier, en voor de bestrijding van organismen die schade kunnen toebrengen aan natuurlijke of vervaardigde producten).

Pesticiden en de machinerichtlijn
Op 29 december 2009 trad de machinerichtlijn 2006/42/EG in werking. De richtlijn is omgezet door het KB van 12 augustus 2008 betreffende het op de markt brengen van machines (BS 1 oktober 2008). Deze richtlijn bevat reeds eisen om de gezondheid en de veiligheid van personen (en zelfs huisdieren en goederen) te verzekeren. Over de bescherming van het milieu werd met geen woord gerept. Dat is veranderd met de publicatie van de Richtlijn 2009/127/EG van 21 oktober 2009 tot wijziging van Richtlijn 2006/42/EG met betrekking tot machines voor de toepassing van pesticiden (PB 25 november 2009). De bescherming van het milieu wordt expliciet opgenomen in de essentiële gezondheids- en veiligheidseisen (art. 2 van de machinerichtlijn) en geldt voortaal als uitgangspunt.
Het blijft niet bij een principeverklaring, er worden ook concrete regels voor “het ontwerp en de bouw van machines voor de toepassing van pesticiden” in de machinerichtlijn ingevoerd. Zo moeten fabrikanten van deze machines een risicoanalyse uitvoeren waarin ze nagaan of er risico’s bestaan voor (onopzettelijke) milieuverontreiniging bij het gebruik van pesticiden. Bij de bouw van de machines moet met deze analyse rekening gehouden worden en lekken moeten te allen prijze vermeden worden.

Welke machines?
Deze nieuwe regels gelden voor de machines voor de toepassing van gewasbestrijdingsmiddelen met eigen aandrijving, machines die moeten worden voortgetrokken, machines die geheel of gedeeltelijk op een voertuig worden geplaatst, machines voor de toepassing van pesticiden vanuit de lucht en stationaire machines die bestemd zijn voor de toepassing van pesticiden. Het gaat dan zowel om machines voor professioneel als voor niet-professioneel gebruik. Inbegrepen zijn ook met een motor aan gedreven of manueel bediende draagbare en in de hand gehouden machines met een drukkamer.

Aanpassingen KB Machines
De wijzigingsrichtlijn heeft ook gezorgd voor aanpassingen aan het KB Machines. Deze zijn omgezet door het KB van 13 augustus 2011 tot wijziging van het KB van 12 augustus 2008 betreffende het op de markt brengen van machines met betrekking tot machines voor de toepassing van pesticiden (BS 7 september 2011). In het KB zijn essentiële veiligheids- en gezondheidseisen toegevoegd voor de toepassing van pesticiden, hfst. 2.4 van bijlage 1. 

Referenties

Richtlijn 2009/127/EG van 21 oktober 2009 tot wijziging van Richtlijn 2006/42/EG met betrekking tot machines voor de toepassing van pesticiden

KB van 12 augustus 2008 betreffende het op de markt brengen van machines (gecoördineerde tekst, PreventLex)